Γιατί τα αεροπλάνα αφήνουν πίσω τους την χαρακτηριστική άσπρη ουρά;

Γιατί τα αεροπλάνα αφήνουν πίσω τους την χαρακτηριστική άσπρη ουρά;

Πρόσφατα σε δημοφιλές ενημερωτικό blog troktiko.blogspot.com ξεκίνησε μια συζήτηση σχετικά με την ουρά που αφήνουν πίσω τους τα αεροπλάνα. Έτσι αποφάσισα να γράψω για αυτό το θέμα και να προσπαθήσω να το εξηγήσω όσο πιο καλά μπορώ.

Το φαινόμενο αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τη φυσική και δεν είναι ανάγκη να καταφεύγουμε σε θεωρίες περί ψεκασμών. Υπάρχουν δύο φαινόμενα που συμβάλουν στο σχηματισμό της ουράς. Το ένα είναι η υγροποίηση των υδρατμών λόγω της διαφοράς θερμοκρασίας και το δεύτερο η υγροποίηση λόγω της διαφοράς πίεσης. Ας τα εξετάσουμε ένα-ένα.

Αρχικά ας δούμε τους κινητήρες του αεροπλάνου. Η καύση υδρογονανθράκων παράγει κυρίως διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Αυτό που μας ενδιαφέρει περισσότερο είναι το νερό που ελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα. Επίσης, κατά τη λειτουργία των κινητήρων αυξάνεται πολύ η θερμοκρασία τους, οπότε το νερό, που παράγεται, είναι σε μορφή υδρατμών. Όταν, όμως, έρχεται σε επαφή με τον ατμοσφαιρικό αέρα η θερμοκρασία πέφτει απότομα. Έτσι οι υδρατμοί υγροποιούνται ή μπορεί ακόμα και να σχηματίσουν κρυστάλλους πάγου (ανάλογα με τη θερμοκρασία). Το υγροποιημένο (ή κρυσταλλοποιημένο) νερό στη συνέχεια σχηματίζει τα σύννεφα που βλέπουμε ως ουρά πίσω από το αεροπλάνο. Επιπλέον, τα υπόλοιπα καυσαέρια βοηθούν στη συγκέντρωση του νερού σε ένα σημείο (μεγάλες σταγόνες βροχής είναι ένδειξη μολυσμένης ατμόσφαιρας). Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στους υδρατμούς που αποβάλλονται από το αεροπλάνο και την ατμόσφαιρα τόσο πιο έντονο είναι το φαινόμενο. Παρόμοιο φαινόμενο συμβαίνει και όταν βλέπετε τα χνώτα σας μια πολύ κρύα μέρα.

Το δεύτερο φαινόμενο κατά το οποίο σχηματίζεται αυτή η ουρά συμβαίνει λόγω της διαφορά πίεσης που δημιουργείται στα φτερά του αεροπλάνου. Τα φτερά, λόγω του σχήματός τους, δημιουργούν μια διαφορά πίεσης ανάμεσα στον αέρα που βρίσκεται στο πάνω μέρος τους και στον αέρα που βρίσκεται στο κάτω μέρος τους (και αυτός είναι ο λόγος που πετάνε). Αυτή η διαφορά πίεσης σχηματίζει δίνες και δεν εξομαλύνεται με το που φύγει το αεροπλάνο από την περιοχή, αλλά παραμένει για αρκετό χρονικό διάστημα. Αυτές οι δίνες είναι πολύ δύσκολο να παρατηρηθούν εκτός αν ο παρατηρητής βρίσκεται πολύ κοντά τους, οπότε είναι σχεδόν αδύνατο να παρατηρηθούν από το έδαφος. Όμως οι δίνες μειώνουν την πίεση και τη θερμοκρασία και αν στην περιοχή εκείνη υπάρχουν αρκετοί υδρατμοί τότε υπάρχει περίπτωση η μείωση της πίεσης και της θερμοκρασίας να είναι αρκετή για να υγροποιηθούν οι υδρατμοί. Έτσι σχηματίζονται πάλι σύννεφα τα οποία είναι πλέον ορατά.

Το πρώτο φαινόμενο είναι αρκετά πιο έντονο από το δεύτερο και συμβαίνει πολύ πιο συχνά. Οι περισσότερες περιπτώσεις σχηματισμού ουράς πίσω από ένα αεροπλάνο οφείλονται στη διαφορά θερμοκρασίας των υδρατμών που αποβάλει το αεροπλάνο και της ατμόσφαιρας.

Οι υποστηριχτές της θεωρίας των αεροψεκασμών ισχυρίζονται ότι τα φαινόμενα που περιγράφω παραπάνω δημιουργούν μικρές ουρές και διαρκούν πολύ λίγο. Αυτό δεν είναι αλήθεια, αυτά τα φαινόμενα είναι αρκετά για να εξηγήσουν και τα μεγαλύτερης διάρκειας και μεγέθους. Αυτό που αλλάζει είναι η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας με αποτέλεσμα να δημιουργούνται διαφορετικά είδη σύννεφων (με υγρό νερό ή κρυστάλλους πάγου/αλλάζει η πυκνότητα κτλ.).

Το παρακάτω βίντεο χρησιμοποιείται από τους υποστηριχτές της θεωρίας των αεροψεκασμών ως απόδειξη για την ύπαρξή τους:

Εγώ αυτό που παρατηρώ είναι ότι πράγματι υπάρχουν αρκετά είδη διαφορετικών ουρών, όμως αεροπλάνα που πετάνε περίπου την ίδια ώρα, στο ίδιο υψόμετρο και στις ίδιες συνθήκες (μέσα σε σύννεφο ή όχι) σχηματίζουν παρόμοιες ουρές.

giatimpampa.gr