"Έγκλημα" στο Άσυλο Ανιάτων

"Έγκλημα" στο Άσυλο Ανιάτων

Ρεπορτάζ: Πέτρος Κουσουλός

Δύο αντίθετοι κόσμοι, εκείνος των απλήρωτων εργαζομένων και των «εγκαταλελειμμένων» τροφίμων, και εκείνος της αμύθητης ακίνητης περιουσίας και των οικονομικών «πάρτι», συνυπάρχουν στο Άσυλο Ανιάτων.

Το ιστορικό ίδρυμα με το ανθρωπιστικό και κοινωφελές έργο πνέει τα… λοίσθια εξαιτίας -όπως όλα δείχνουν- της οικονομικής κακοδιαχείρισης και της αμετροέπειας που επέδειξαν διαχρονικά οι διοικήσεις του.

Όπως αποκαλύφθηκε στην εκπομπή «Ρεπορτάζ» του GR, οι 150 εργαζόμενοι παραμένουν επί τέσσερις μήνες απλήρωτοι, οι τρόφιμοι κινδυνεύουν να πεταχτούν στο δρόμο, ενώ το σύνθημα «λεφτά υπάρχουν» φαίνεται ότι αφορά μόνο τους λίγους και εκλεκτούς οι οποίοι τοποθετήθηκαν κατόπιν αποφάσεων του Δ.Σ.

Είναι ενδεικτικό ότι -σύμφωνα με όσα καταγγέλλει η πρόεδρος του σωματείου των εργαζομένων κ. Πλακά- ο διευθυντής του ασύλου, κ. Παπαδάκης, κοστίζει περί τα 7.000 ευρώ τον μήνα. Μάλιστα, ο ίδιος φρόντισε να απολύσει εργαζόμενο του ιδρύματος με το αιτιολογικό ότι «δεν του άρεσε η φάτσα του».

Την ίδια στιγμή, πολυσέλιδο πόρισμα-κόλαφος της Διεύθυνσης Οικονομικής Επιθεώρησης Αθηνών, που το υπογράφει η Οικονομική Επιθεωρήτρια κ. Τσίρη, αποτελεί μια από τις τελευταίες πινελιές στον πίνακα της οικονομικής κακοδιαχείρισης του ιδρύματος... Η συγκεκριμένη υπόθεση αφορά ένα ακίνητο που το άφησε το 1980 ο ιστορικός διαθέτης Νικόλαος Σπέντζας, με τον όρο το μισό ακίνητο να το εκμεταλλεύεται το άσυλο και το άλλο μισό οι κληρονόμοι του. Οι τελευταίοι, πάντως, καταγγέλλουν ότι εδώ και 33 χρόνια δεν έχουν πάρει ούτε ένα σεντ! Στο ίδιο πόρισμα καταγράφεται υπεξαίρεση και φοροδιαφυγή συνολικού ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς, μεταξύ άλλων, το ίδρυμα ενοικίαζε σε ιδιώτες κτίριο σε περιοχή-φιλέτο της Αθήνας αντί πινακίου φακής.

Οι διαθέτες του Σπέντζα καταγγέλλουν επίσης ότι η «ατιμωρησία» και η «ιδιότυπη ασυλία» του Ασύλου Ανιάτων οφείλεται στο γεγονός ότι τα μέλη του Δ.Σ. αποτελούν την αφρόκρεμα της Αθηναϊκής Λέσχης. Ανάμεσά τους βρίσκονται και ισχυρά ονόματα του δικαστικού κόσμου της χώρας.

Το ακίνητο της Αθηνάς 60

Ο Νικόλαος Σπέντζας πεθαίνει το 1980. Με διαθήκη προς το Άσυλο Ανιάτων και επτά συγγενείς του αφήνει ένα ακίνητο στην οδό Αθηνάς 60 στο ευαγές ίδρυμα. Η διαθήκη προβλέπει όμως την υποχρέωση του ασύλου να καταβάλλει το μισό από το μίσθωμα και μέρος του τζίρου του εκάστοτε μισθωτή στους επτά κληροδόχους.

Μέχρι και το 2003, δηλαδή 23 χρόνια αργότερα, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Οι συγγενείς του Σπέντζα αρχίζουν και στέλνουν επιστολές στο Δ.Σ. του ασύλου ζητώντας εξηγήσεις για τη μη απόδοση των χρημάτων. Έναν χρόνο αργότερα, οι επιστολές δίνουν τη θέση τους στα εξώδικα. Απάντηση όμως δεν λαμβάνουν.

Το 2006 αλλάζει ο εκτελεστής της διαθήκης του Σπέντζα. Ο νέος εκτελεστής κάνει διαβήματα προς το άσυλο για λογοδοσία. Όμως το Δ.Σ. δεν απαντά ούτε προς τον νέο εκτελεστή ούτε προς το Υπουργείο Οικονομικών.

Την ίδια χρονιά, οι συγγενείς του Σπέντζα καταθέτουν μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία Αθηνών. Οι αρχές που χειρίζονται την υπόθεση ασκούν διώξεις για κακουργηματική υπεξαίρεση στην τότε πρόεδρο του ασύλου Μαρία Οικονομοπούλου και κατά παντός άλλου υπευθύνου. Το 2009 εκδίδεται πόρισμα το οποίο βάζει στο κάδρο των εμπλεκομένων και τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ. από το 1980 και μετά. Η υπόθεση ανατίθεται σε ανακριτή. Έκτοτε, μέχρι και σήμερα, έχουν αλλάξει πέντε δικαστικοί λειτουργοί, όμως η υπόθεση δεν έχει διερευνηθεί ακόμη!

Το deal των επτά εκατ. ευρώ

Το καλοκαίρι του 2010 ο εκτελεστής της διαθήκης του Σπέντζα καταθέτει αγωγή αποζημίωσης εναντίον του Ασύλου Ανιάτων. Στα δικόγραφα καταγράφει λεπτομερώς τη ζημιά που έχουν υποστεί οι κληρονόμοι, αποδεικνύοντας ότι τα μισθώματα του ακινήτου ήταν δυσανάλογα με την εμπορική του αξία. Κοινώς, ότι η διοίκηση του ασύλου επιμελώς φοροδιέφευγε και υπεξαιρούσε χρήματα από τους συγγενείς εκμισθώνοντας το ακίνητο της Αθηνάς σε τιμές πολύ χαμηλότερες από τις πραγματικές.

Η αγωγή αποζημίωσης αναμενόταν να εκδικαστεί στις 10 Ιανουαρίου 2013, ενώ το εντυπωσιακό της υπόθεσης είναι ότι στις 29 Νοεμβρίου και υπό τον φόβο της δίκης, το Δ.Σ. του ευαγούς ιδρύματος αποφασίζει να συμβιβαστεί με τους συγγενείς, δίνοντάς τους επτά εκατομμύρια ευρώ! Το σχετικό πρακτικό υπογράφεται από 10 μέλη του Δ.Σ. Απόντες από τη συνεδρίαση είναι ένας πρώην ανώτατος δικαστικός λειτουργός και ένα ακόμη μέλος.

Ακόμη πιο εντυπωσιακό όμως είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις καταγγελίες των συγγενών του Σπέντζα, μετά την αναβολή της εκδίκασης της υπόθεσης η Διοίκηση του ασύλου, απλώς... εξαφανίστηκε. Από την πλευρά της, η Διοίκηση υποστηρίζει πως η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης έχει προωθηθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο Εθνικών Κληροδοτημάτων Αττικής και αναμένεται η σχετική εγκριτική γνωμοδότηση.

Πορίσματα-φωτιά
Το «άβατο» του Ασύλου Ανιάτων έχει σπάσει ήδη δύο φορές από έρευνες που έχουν διεξάγει οι Οικονομικοί Επιθεωρητές. Το πρώτο πόρισμα της επιθεωρήτριας Καρδιασμένου εκδόθηκε το 2008 και καταλόγιζε ζημία του ελληνικού Δημοσίου και των κληρονόμων ύψους 446.302 ευρώ. Αφορούσε όμως την περίοδο 1996-1998. Το δεύτερο πόρισμα της κ. Τσίρη, που εκδόθηκε το καλοκαίρι, συνιστά κόλαφο. Σύμφωνα με αυτό, το άσυλο αγνόησε τους κληρονόμους, την Υπηρεσία Εθνικών Κληροδοτημάτων και τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Αττικής, καθώς δεν προέβη σε εκτέλεση των διατάξεων της διαθήκης του ευεργέτη Νικολάου Σπέντζα, εκκαθάριση της κληρονομίας και υποβολή λογοδοσίας στον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών. Παράλληλα εμφανίζεται να μην αναπροσάρμοσε το μίσθωμα για το επίμαχο ακίνητο, όπου στεγαζόταν επί χρόνια κατάστημα γνωστής αλυσίδας σούπερ μάρκετ.

Σύμφωνα με την επιθεωρήτρια, από το 1980 έως το 2009 το ύψος των δηλωθέντων μισθωμάτων ανερχόταν στο ποσό των 5.081.736,35 ευρώ, πλέον τόκων υπερημερίας και διαφυγόντων κερδών, τα οποία ουδέποτε αποδόθηκαν στην κληρονομιά για εκκαθάριση, όπως εκπροσωπείται από τον νυν εκτελεστή. Το αποτέλεσμα ήταν να ζημιωθούν οι κληρονόμοι αλλά και το ελληνικό Δημόσιο από τα ετήσια εισοδήματα, εάν η κληρονομιά φορολογείτο αυτοτελώς, καθώς και από τη μη καταβολή των φόρων κληρονομίας, εάν καταβαλλόταν σύμφωνα με τον νόμο και η κληροδοσία στους δικαιούχους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με αφορμή τον οικονομικό έλεγχο η Εισαγγελία άσκησε νέες διώξεις για το κακούργημα της απιστίας σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου, με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου. Η υπόθεση όμως φαίνεται πως «αγνοείται», καθώς ευθύνες επιρρίπτονται μόνο στην πρώην πρόεδρο του ασύλου, η οποία τυχαίνει να έχει αποβιώσει!

Στο μεταξύ, γνώστες της υπόθεσης διερωτώνται τι ακριβώς θα προκύψει εάν ο οικονομικός και διαχειριστικός έλεγχος του Ασύλου Ανιάτων επεκταθεί στα εκατοντάδες ακόμη κληροδοτήματα τα οποία διαχειρίστηκαν οι διοικήσεις του. Ο σχετικός έλεγχος, πάντως, φέρεται να διενεργείται από Οικονομικό Επιθεωρητή, τη στιγμή που η διοίκηση του Ασύλου επισημαίνει ότι έχει αναθέσει διαχειριστικό έλεγχο για την περίοδο 1980-2012 στον διεθνή οίκο ορκωτών ελεγκτών Grand Thorton.

*zougla.gr