ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ: Το ημερολόγιο ενός φαινόμενου που προκαλεί

από **ΜΗΔΕΙΑ** Τρι 10 Ιουν - 23:37

Η ιστορία της Γιορτής της Γυναίκας, η επανάσταση των εργατριών

8 Μαρτίου του 1857:

οι ανυπόφορες συνθήκες των εργοστασίων κλωστοϋφαντουργίας της Νέας Υόρκης, έβγαλαν τις εργάτριες στον δρόμο και οδήγησαν σε μία από τις μεγαλύτερες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας των Η.Π.Α.

1909:

Το Αμερικάνικο Σοσιαλιστικό Κόμμα γιορτάζει την πρώτη «Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας», γιορτή που το 1911 υιοθετήθηκε από τη Σοσιαλιστική Διεθνή. Η Γιορτή της Γυναίκας πήρε τόσο μεγάλες διαστάσεις που ακόμα και ο Λένιν πείστηκε από τη φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι να καθιερώσει στη Σοβιετική Ένωση την 8η Μαρτίου ως γιορτή αφιερωμένη στο γυναικείο φύλο. Σήμερα, ενάμιση αιώνα αργότερα από τα γεγονότα και τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας των κλωστοϋφαντριών, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, έχει χάσει την αρχική δυναμική της κι έχει μετατραπεί σ’ ένα καταναλωτικό οργιαστικό πανηγύρι λουλουδιών, εμπορικού ρομαντισμού και, ενίοτε, των γυμνών θεαμάτων για άνδρες στα αντίστοιχα νυχτερινά κέντρα της πληρωμένης ηδονής.

Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε.

Φέτος και πάλι, όπως κάθε χρόνο άλλωστε, μετά τη «γιορτή» τα φώτα έσβησαν, τα λουλούδια μαράθηκαν, οι εκδηλώσεις της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τέλειωσαν, οι φωνές των κρατικών και μη φορέων σώπασαν. Όμως, ο απόηχος όλων αυτών δεν κατάφερε και πάλι να αγγίξει, παρά μόνο ίσως επιφανειακά, το τεράστιο πρόβλημα που θα μας απασχολήσει σε αυτό το άρθρο, αυτό της έμφυλης βίας, ή, όπως καλύτερα θα έχετε ακούσει, της βίας κατά των γυναικών.

Νομίζετε ότι με κατέλαβε ο ρομαντικός πεσιμισμός που συνοδεύει το κάθισμα της σκόνης κάθε γιορτής; Ένα μικρό ταξίδι στην άκαμπτη θάλασσα των αριθμών θα σας πείσει, αβίαστα κι εύκολα, για το αντίθετο.

2013, 21ος αιώνας:

HΎπατη Αρμοστεία του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών ανακοινώνει, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, ότι το φαινόμενο έχει λάβει διαστάσεις πανδημίας. Το ποσοστό, μάλιστα, αυξάνεται όταν μιλάμε για μετανάστριες, όπου εκεί λειτουργεί πολλαπλασιαστικά και η ξενοφοβία, η οποία έχει σήμερα γίνει μάστιγα, για να μην πούμε «μόδα», των «αναπτυγμένων» χωρών του δυτικού κόσμViolence against women01ου. Στα ισλαμικά κράτη το ποσοστό αγγίζει δυσθεώρητα ύψη, ενώ στο λεγόμενο τρίτο κόσμο η βία εναντίων των γυναικών είναι καθεστώς ανεκτό από το εθιμικό τους δίκαιο!

Παρ’ όλες τις δράσεις πολυάριθμων οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ίδιου του Ο.Η.Ε., η έλλειψη παιδείας, όπως και τα οικονομικά και τα ευρύτερα γεωπολιτικά συμφέροντα, δεν επιτρέπουν στις προσπάθειες βελτίωσης να αγγίξουν ένα ικανοποιητικό ποσοστό αποτελεσματικότητας, που θα έκανε τις ντόπιες γυναίκες να χαρούν, να ελπίζουν για τη ζωή τους, ή και να χειραφετηθούν.

1975

Υιοθέτηση της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας από τον Ο.Η.Ε.: Ας σημειωθεί εδώ ότι από το 1975 η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας και των δικαιωμάτων της τελεί υπό την προστατευτική αιγίδα και την ομπρέλα του Ο.Η.Ε. Δυστυχώς, όμως, τίποτε από τα όσα πρεσβεύει αυτή η ημέρα δεν συγκίνησε χώρες, όπως η Λιβύη του πάλαι ποτέ κραταιού και σήμερα ατιμασμένου θανόντος, Μουαμάρ Καντάφι, της περιώνυμης Σαουδικής Αραβίας, και άλλων συναφών χωρών του ισλαμικού τόξου. Ας γυρίσουμε, όμως, στο θέμα μας και στο τι είναι τελικά η βία κατά των γυναικών, γιατί το φαινόμενο δυστυχώς είναι πολύ πιο πολύπλοκο, από αυτό που τίτλος του άρθρου μας προδιαθέτει.

Μορφές και είδη Βίας

Μιλώντας για ενδοοικογενειακή ή έμφυλη βία συνήθως ο νους μας πάει στο βιασμό, τη σεξουαλική παρενόχληση, ή το ξύλο, τις λεγόμενες μέσες μορφές βίας. Υπάρχουν όμως και άλλες που τις ξεπερνούν, και άλλες που είναι λιγότερο επώδυνες αλλά όχι ανώδυνες. Τι θέλω να πω; Ότι στον κύκλο των πράξεων βίας εναντίον των γυναικών θα συναντήσουμε απλά φαινόμενα λεκτικής και ψυχολογικής κακοποίησης, αλλά θα βρεθούμε και μπροστά σε αποτρόπαιες πράξεις, όπως είναι η δολοφονία από τον σύντροφο ή τον σύζυγο. Υπάρχει, λοιπόν, σύμφωνα με τους ειδικούς η ελαφρά βία, όπως είναι οι λεκτικές ύβρεις, οι προπηλακισμοί κτλ, αλλά υπάρχει και η βαριά βία, η οποία αγγίζει φαινόμενα όπως ο ξυλοδαρμός, οι τραυματισμοί, ο βιασμός, ο φόνος κτλ. Τέλος, υπάρχει και η εργασιακή έμφυλη βία, απορρέουσα από την πατριαρχικά δομημένη αντίληψη του δυτικού πολιτισμού, η οποία πηγάζει από ποταπά ένστικτα του αντρικού πληθυσμού των εργαζομένων και των εργοδοτών, ένστικτα που οδηγούν σε όλα τα παραπάνω είδη βίας. Η σεξουαλική παρενόχληση δεν είναι η μόνη μορφή εργασιακής έμφυλης βίας, καθώς η ψυχολογική βία και η υποτίμηση της προσωπικότητας των γυναικών εργαζομένων από τους συνάδελφους και προϊστάμενους άνδρες είναι φαινόμενα καθημερινά, σ’ έναν πολιτισμό ο οποίος αυτοβαπτίζεται προηγμένος.

Φόνοι και Βιασμοί

Ελλάδα 2009-2013:

Φυσικά από το φαινόμενο της βίας δεν θα μπορούσε να λείπει το πιο τραγικό του αποτέλεσμα, η δολοφονία. Σύμφωνα, λοιπόν, με επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, οι δολοφονίες γυναικών από τους συζύγους τους, μεταξύ των ετών 2009 – 2013, διπλασιάστηκαν, αγγίζοντας τα τέλη του 2013 τον αριθμό των πενήντα θυμάτων. Σημειωτέον ότι στα στατιστικά αποτελέσματα για το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας δεν προσμετρώνται τα εγκλήματα που γίνονται από συντρόφους εκτός γάμου. Τα ποσοστά αυτά δυστυχώς ανεβαίνουν πολύ όταν μιλάμε για μετανάστριες από ισλαμικές χώρες, οι οποίες έχουν να αντιμετωπίσουν τόσο τη νοοτροπία των συζύγων τους και της θρησκείας τους όσο και την ξενοφοβία, η οποία επικρατεί τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας. Η αποτύπωση, πάντως, των ποσοστών αυτών στη μεταναστευτική κοινότητα είναι πολύ δύσκολη, καθώς ελάχιστες είναι οι γυναίκες που θα μιλήσουν, εξ αιτίας του φόβου, της κουλτούρας τους, και της έλλειψης σαφών και προστατευτικών δομών.

Ενώ οι βιασμοί από περαστικούς… «δράκους» έχουν μειωθεί με τη συμβολή της ενίσχυσης των αστυνομικών δυνάμεων περιπόλου και από την ετοιμότητα των νέων γυναικών, οι γνωριμίες μέσω διαδικτύου που καταλήγουν σε επιθέσεις ή και βιασμούς καλά κρατούν. Δεκάδες ιστορίες νέων μοναχικών γυναικών όλων των ηλικιών, οι οποίες γνώρισαν άγνωστους στο διαδίκτυο και κατέληξαν να βιασθούν τελικά, πολλές φορές ομαδικά, φτάνουν καθημερινά στη γραμμή καταγγελιών της υπηρεσίας ηλεκτρονικού εγκλήματος. Οι παρενοχλήσεις και η ασύδοτη δράση προβληματικών πνευματικά και ψυχικά αντρών, και μέσω του διαδικτύου, έχει γίνει πλέον θέμα σε πολλά συνέδρια της αστυνομίας, που αφορούν το ηλεκτρονικό έγκλημα. Το ηλεκτρονικό bulling, οι ηλεκτρονικές λεκτικές παρενοχλήσεις και οι εκβιασμοί, ακόμα και ανήλικων κοριτσιών, έχουν γιγαντωθεί τόσο που η Ελληνική Πολιτεία, σε συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους της, προσπαθεί να φτιάξει ένα νέο νομικό και θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και συμπεριφοράς στο διαδίκτυο, με σκοπό την ελαχιστοποίηση των ποσοστών εμφάνισης του φαινομένου.

Γυναίκες και Βία στην Ευρώπη του 21ου αιώνα

Η βία κατά των γυναικών, δυστυχώς, αποτελεί φαινόμενο όλων των κοινωνιών και δεν περιορίζεται μόνο στις χώρες που η κουλτούρα τους είναι βαθιά πατριαρχική. Η διαφορά είναι ότι στις λεγόμενες «πολιτισμένες» χώρες, πολλές φορές η βία συγκαλύπτεται επιτηδευμένα. Τα ποσοστά εκδήλωσης του φαινομένου, λόγω κυρίως της συγκάλυψης, ειδικά στις μικρές τοπικές κοινωνίες, δεν μπορούν να είναι ακριβή.

Γι’ αυτό το λόγο οι ειδικοί μιλούν για το λεγόμενο «αόρατο αποτέλεσμα» των στατιστικών, το οποίο περιλαμβάνει γυναίκες που δεν μίλησαν είτε από φόβο είτε από... νοοτροπία. Παρ’ όλα αυτά, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνεται μια οργανωμένη προσπάθεια να μελετηθεί το φαινόμενο και να αντιμετωπιστεί. Δεν είναι λίγες οι φορές που χώρες, κατά τη διάρκεια της προεδρίας τους στο Συμβούλιο της Ε.Ε., αλλά και το Συμβούλιο της Ευρώπης, έκαναν έκκληση για να παραχθούν έρευνες συνολικών αποτελεσμάτων, τα οποία θα αφορούν τον ευρωπαϊκό χώρο και θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση και την εξάλειψη του φαινομένου.

Η Ευρωπαϊκή Έρευνα-Σοκ

Ευρωπαϊκή Ήπειρος 2011-2013:

Σε πρόσφατη έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. (FRA), σε δείγμα 42.000 γυναικών, ηλικίας 18-74 ετών και των 28 κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, το φαινόμενο της έμφυλης βίας εμφανίζεται να λαμβάνει επιδημιολογικά χαρακτηριστικά, με τα ποσοστά να αυξάνονται κατακόρυφα σε αναπτυγμένες χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Παρά το ότι αυτές οι χώρες, συνήθως, προβάλλονται ως πρότυπα για τις χώρες του Νότου, που θεωρούνται λιγότερο αναπτυγμένες, στην έρευνα εμφανίζονται ως παραδείγματα προς αποφυγή.

Ας δούμε λίγο τα ποσοστά εμφάνισης έμφυλης βίας σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες

Δανία 52%,
Φιλανδία 47%
Σουηδία 46%
Νότια Ευρώπη (Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα κτλ) 33%

Αυτά τα ποσοστά, που εμφανίζουν την εκδήλωση της έμφυλης βίας στις χώρες της Νότιας Ευρώπης ως πολύ κατώτερα των βορείων χωρών, ερμηνεύονται με πολλούς και διάφορους τρόπους. Το σημαντικότερο πλαίσιο ερμηνείας όλων, όμως, είναι η διαφορά νοοτροπίας και ήθους σε θέματα θεσμών, όπως αυτός της οικογένειας. Όπως σε όλον τον κόσμο, οι έρευνες και οι στατιστικές έχουν πολλούς τρόπους «ανάγνωσης». Έτσι, στην Ελλάδα, η οποία ανήκει στον Ευρωπαϊκό Νότο, το «αόρατο αποτέλεσμα» μπορεί να είναι αρκετά υψηλό εξαιτίας της νοοτροπίας των κατιών της ελληνικής υπαίθρου –και όχι μόνο–, που πολλές φορές επιβάλλει το νόμο της σιωπής. Aπό την άλλη, βέβαια, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι, πολύ απλά μπορεί οι Έλληνες να είναι πιο πιστοί στο θεσμό της οικογένειας και του σεβασμού προς τη σύζυγο, κι έτσι να μην υπάρχουν όντως σοβαρά περιστατικά βίας. Όμως, ποιος τελικά μπορεί να το κρίνει αυτό, τη στιγμή που δεν υπάρχει επαρκής εποπτεία κι έλλειψη προληπτικών και αποτρεπτικών δομών από την πολιτεία; Αυτό θα το δούμε στον επίλογο της έρευνας μας.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, συνολικά 13.000.000 Ευρωπαίες έχουν πέσει θύματα σωματικής βίας τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ το 13% περίπου από αυτές έχουν υποστεί σεξουαλική βία κατά το ίδιο διάστημα! Ο αριθμός αυτός, φυσικά, είναι σοκαριστικός, και γίνεται ακόμα πιο ατιμωτικός για τις δήθεν προηγμένες κοινωνίες, δεδομένου ότι η έρευνα υποστηρίζει ότι από αυτές τις γυναίκες που δήλωσαν θύματα σεξουαλικής βίας, βιασμού ή παρενόχλησης, το 12% βρίσκονταν κάτω από την ηλικία των 15 ετών!

Το ποσοστό του απεχθούς φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης αγγίζει δυσθεώρητα ύψη όταν αναφερθούμε στο εργασιακό περιβάλλον. Είναι κοινό μυστικό άλλωστε, ότι πολλοί χρησιμοποιούν την οικονομική εξουσία τους προκειμένου να ικανοποιήσουν με διεστραμμένο τρόπο τα πάθη τους. Τέλος, επειδή όπως ήδη είπαμε, στις μορφές της βίας δεν ανήκει μόνο η σωματική αλλά και η ψυχολογική, η οποία εκδηλώνεται με απειλές, εκφοβισμούς κι εξευτελισμούς. Στην Ε.Ε. οι τέσσερις στις δέκα γυναίκες έχουν υποστεί αυτή τη μορφή βίας, τόσο στο οικογενειακό όσο και στο εργασιακό και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Θύτες είναι συνήθως οι σύντροφοι, οι γονείς, οι συνάδελφοι ή και εργοδότες, όμως θεωρείται ότι οι μισές από τις παθούσες δεν καταγγέλλουν το γεγονός με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σαφής εικόνα του φαινομένου από τις αρχές.

Domestic ViolenceΤα Ελληνικά Ποσοστά της Βίας

Στην Ελλάδα, τα ποσοστά φαίνονται πιο χαμηλά σε σχέση με το μέσον όρο του ποσοστού της βίας στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Παρ’ όλα αυτά οι αριθμοί παραμένουν τραγικά υψηλοί, καθώς το 25% των ερωτηθεισών Ελληνίδων δήλωσαν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, το 22% εκ των οποίων ως θύτη κατονόμασαν τον σύντροφό τους. Δύο στις δέκα γυναίκες φαίνεται να έχει πέσει θύμα σωματικής βίας, ενώ τρεις στις δέκα έχουν υποστεί ψυχολογική βία. Τέλος, από το σύνολο των γυναικών που απαντούν θετικά στις διάφορες έρευνες για το αν έχουν υποστεί οποιαδήποτε μορφή βίας, οι περισσότερες από τις μισές ήταν μητέρες και άνεργες. Όπως και να ’χει, τα ποσοστά αυτά είναι εξωφρενικά και ίσως φανερώνουν την κορυφή του παγόβουνου, σ’ ένα πρόβλημα που τείνει να (ξανα)γίνει μάστιγα.

Το Νομικό Πλαίσιο και η Θεσμική Αντιμετώπιση από την Ε.Ε.

Εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία στην Ε.Ε., και στο γενικότερο ευρωπαϊκό χώρο, έχει φουντώσει για τα καλά η συζήτηση για την ισότητα των δύο φύλων. Στα πλαίσια αυτής της νοοτροπίας έχουν διαμορφωθεί νόμοι και κανόνες για την εργασία, την εκπαίδευση και τον κοινωνικό βίο. Στα πανεπιστήμια εισήχθησαν μαθήματα που αφορούν τη θυματοποίηση της γυναίκας, ενώ στα υπουργεία συστάθηκαν νέες υπηρεσίες όπως για παράδειγμα η Γ.Γ. Ισότητας στην Ελλάδα. Το πρώτο πανευρωπαϊκό δεσμευτικό περιφερειακό κείμενο που αντιμετωπίζει τις διάφορες μορφές βίας κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης και της παρενοχλητικής παρακολούθησης (stalking), είναι η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης ή αλλιώς η Σύμβαση της Κωσταντινούπολης, η οποία θα τεθεί σε ισχύ όταν τουλάχιστον δέκα χώρες την επικυρώσουν. Εντύπωση προκαλεί, πάντως, η αδιαφορία υιοθέτησής της και επικύρωσής της από τις εθνικές κυβερνήσεις.

Παράλληλα, δεκάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών καταρτίζουν προγράμματα που απευθύνονται στις γυναίκες-θύματα βίας, σε συνεργασία με τις κατά τόπους αρχές, με τις οποίες συνεργάζονται και σε επίπεδο ανταλλαγής πληροφόρησης και τεχνογνωσίας, διοργανώνοντας αρκετά συνέδρια σε διάφορες χώρες και με την συμμετοχή των οργάνων της Ε.Ε.

Στην Ελλάδα υπάρχουν επίσης πολλές γυναικείες οργανώσεις και ξενώνες φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών, οι οποίες συνεργάζονται με τη Γενική Γραμματεία Ισότητας, η οποία μάλιστα έχει δημιουργήσει μια γραμμή καταγγελιών, όπου μπορεί να απευθύνεται οποιαδήποτε γυναίκα έχει ανάγκη βοήθειας: την τηλεφωνική γραμμή S.O.S. 15900. Αυτή η γραμμή δέχεται καθημερινά δεκάδες τηλεφωνήματα, το μεγαλύτερο ποσοστό των οποίων αφορά περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Η Γ.Γ. Ισότητας είναι, κατά δήλωσή της, «ο αρμόδιος κυβερνητικός φορέας για το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της εφαρμογής των πολιτικών για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών σε όλους τους τομείς». Όποιος ενδιαφέρεται να βρει αποτελέσματα ερευνών, γυναικείες οργανώσεις και εθνικές δράσεις για την ισότητα των δύο φύλλων, μπορεί να επισκεφτεί την ιστοσελίδα της www.isotita.gr.

Το Αποτέλεσμα

Παρ’ όλες τις προσπάθειες για την οικοδόμηση ενός θεσμικού και νομικού πλαισίου, τα εκατοντάδες συνέδρια, τους νόμους, τους κανόνες, τις γυναικείες οργανώσεις και τις διεθνής και διακρατικές συμβάσεις για τα θέματα της ενδόφυλης βίας, τα αποτελέσματα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. Θα μπορούσαμε, σε μια πιο πεσιμιστική προσέγγιση, να πούμε ότι έχουν ξοδευτεί δεκάδες εκατομμύρια ευρώ για το σχεδόν… τίποτα (ή, μήπως, για το απόλυτο τίποτα;). Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί, άραγε, ενώ οι κυβερνήσεις, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι σύλλογοι γυναικών πασχίζουν να εξαλείψουν το φαινόμενο με ποικίλες δράσεις, αυτό συνεχίζει να στοιχειώνει το όραμα μιας προοδευτικής ευρωπαϊκής κοινωνίας ισότητας και ισονομίας;

Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ποικίλους λόγους, θα μπορούσαμε επίσης να υποθέσουμε ένα σωρό σενάρια που θα εξηγούσαν αυτή την αποτυχία. Ένα τέτοιο σενάριο περιλαμβάνει την αμφιβολία για το αν τελικά θέλει η Ε.Ε. και οι φορείς της να πετύχουν το όποιο σχετικό αποτέλεσμα, αφού επιτρέπουν στο πρόβλημα να πολυδιασπάται στα γρανάζια της απίστευτης γραφειοκρατίας της, χρηματοδοτώντας χωρίς αποτέλεσμα δεκάδες επιτροπές και υπαλλήλους μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και άλλων πόρων. Αυτό, όμως, δεν θα το διατυπώσουμε κακοπροαίρετα, αλλά απλώς θα αφήσουμε τις «κακές γλώσσες» να περιγράφουν το προφανές. Εμείς θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μια πιο συμβατική και ρεαλιστική ερμηνεία που αφορά στον τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος. Τώρα, αν αυτή η ερμηνεία αναδείξει ως μείζον το παραπάνω ερώτημα, ας κρίνει ο καθένας μόνος του το τι ισχύει τελικά και τι όχι, συνυπολογίζοντας και το ερώτημα που αφορά στο «γιατί».

Συνήθως, λοιπόν, πανευρωπαϊκά, οι κοινωνικές υπηρεσίες ρίχνουν το βάρος στην θεραπεία περισσότερο, παρά στην πρόληψη, κάτι που οδηγεί το κοινωνικό σύνολο να αντιμετωπίζει τη γυναικεία θυματοποίηση με στωικότητα, θεωρώντας την ένα ακραίο ίσως, αλλά υπαρκτό κοινωνικό φαινόμενο για το οποίο δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά πράγματα, εκτός του να σιωπήσουμε. Οδηγείται έτσι το κοινωνικό σύνολο σε μια νοοτροπία η οποία, περικλεισμένη πίσω από ταμπού και προκαταλήψεις, λέει, ή μάλλον ορθότερα ψιθυρίζει «τι να κάνουμε, έτσι είναι ο άνθρωπος, έτσι είναι η κοινωνία, μια ζούγκλα».

Σ’ αυτό ας συνυπολογιστούν και κάποια ανθρωπολογικά ερείσματα, καθώς είναι τιτάνιο έργο να παρέμβει κανείς αποτελεσματικά στην εκδήλωση της κατώτερης ανθρώπινης φύσης χωρίς αποτελεσματική διά βίου παιδεία, κάτι που γνωρίζουν καλά οι ψυχολόγοι και όσοι συνεργάζονται με κέντρα φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών. Θα έπρεπε, όμως, να γνωρίζουν επίσης καλά, είναι ότι υπάρχει και η άλλη πλευρά: αντί να καλύπτουμε το θύτη πίσω από το προστατευτικό πέπλο της έκφρασης «έτσι είναι ο άνθρωπος», μπορούμε να ενισχύσουμε το «θύμα» πριν γίνει θύμα.

Αυτό, λοιπόν, που λείπει πρώτα απ’ όλα είναι η ενημέρωση, η παιδεία και η σωστή νοοτροπία. Δεν μπορούμε ως κοινωνία να λειτουργούμε με δέκα μέτρα και δέκα σταθμά! Δεν μπορούμε να εμβολιάζουμε τα παιδιά μας, για να προλάβουμε τις παιδικές ασθένειες, και να μην εμβολιάζουμε την κοινωνία με σκοπό την πρόληψη των κοινωνικών ασθενειών. Δεν αρκεί η θεραπεία, διότι η αποκλειστική προσκόλληση σε αυτήν, αντί της πρόληψης, οδηγεί στη θυματοποίηση ακόμα περισσότερων γυναικών, οι οποίες θεωρούνται έτσι πλέον πελάτισσες σ’ ένα σύστημα που έρχεται να θεραπεύσει την ασθένεια που το ίδιο υποθάλπει. Η βία κατά των γυναικών, αλλά και η κάθε μορφής βία, συνιστά κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αρχών της αξιακής δημοκρατίας και του διαφωτισμού.

Κλείνω, λοιπόν, αυτό το άρθρο με την εξής πρόταση: «το θέμα δεν είναι να θέλουμε να απαλείψουμε τη βία και όλες τις κοινωνικοπολιτικές στρεβλώσεις, το θέμα είναι εάν θέλουμε μια ανοιχτή κοινωνία ίσων δικαιωμάτων και ευκαιριών».

© Παναγιώτης Κάρδαρης

ΥΓ : Επόμενο άρθρο πάνω στο θέμα θα αφορά τις χώρες του Ισλάμ και της Ασίας, και θα είναι ανάγνωσμα για γερά νεύρα…

[Επιμέλεια: Χριστίνα Σαββανή]

ΠΗΓΗ

http://www.e-word.gr/index.php/2013-10-27-10-32-28/58-2014-06-09-17-11-54