Η Ευρώπη του 2014 θυμίζει εκείνη του 1937
Σελίδα 1 από 1
Η Ευρώπη του 2014 θυμίζει εκείνη του 1937
Από τον Shiller Robert J.*
Η οικονομική κρίση, η στασιμότητα, η διάψευση των προσδοκιών
Η ύφεση που ακολούθησε το Κραχ του 1929 επιδεινώθηκε εντυπωσιακά οκτώ χρόνια αργότερα και η ανάκαμψη ήρθε με την τεράστια οικονομική ώθηση που έδωσε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, μια σύγκρουση που κόστισε πάνω από 60 εκατομμύρια ζωές. Και όταν επιτέλους ήρθε η ανάκαμψη, ολόκληρες περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας είχαν γίνει ερείπια.
Η σημερινή παγκόσμια κατάσταση δεν είναι τόσο τρομερή, αλλά υπάρχουν κάποιες ομοιότητες, ιδιαίτερα με το 1937. Τώρα, όπως και τότε, οι άνθρωποι έχουν απογοητευθεί επί μεγάλο χρονικό διάστημα και πολλοί είναι απελπισμένοι. Είναι όλο και πιο φοβισμένοι για το μακροπρόθεσμο οικονομικό μέλλον τους. Και οι φόβοι αυτοί μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες.
Για παράδειγμα, ο αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης του 2008 στις οικονομίες της Ρωσίας και της Ουκρανίας μπορεί τελικά να συνέβαλε στον πρόσφατο πόλεμο εκεί. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και οι δύο χώρες γνώρισαν θεαματική ανάπτυξη το διάστημα 2002-2007: μέσα σε αυτά τα χρόνια το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 52% στην Ουκρανία και κατά 46% στη Ρωσία.
Αυτά ανήκουν στο παρελθόν: η πραγματική αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν μόλις 0,2% τον τελευταίο χρόνο στην Ουκρανία και μόνο 1,3% στη Ρωσία. Η κοινωνική δυσαρέσκεια που ανακύπτει από τέτοια απογοήτευση μπορεί να μας βοηθήσει να εξηγήσουμε την οργή των ουκρανών αυτονομιστών, τη δυσαρέσκεια των Ρώσων, αλλά και την απόφαση του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να προσαρτήσει την Κριμαία και να υποστηρίξει τους αυτονομιστές.
Το «νέο φυσιολογικό» και το ψαλίδισμα των ελπίδων
Υπάρχει μια ονομασία για την απελπισία και τη δυσαρέσκεια που παρατηρούμε - όχι μόνο στη Ρωσία και στην Ουκρανία - από τότε που ξέσπασε η διεθνής οικονομική κρίση. Είναι το «νέο φυσιολογικό» - και αναφέρεται στις μακροπρόθεσμα μειωμένες προοπτικές για οικονομική ανάπτυξη.
Η απελπισία μετά το 1937 οδήγησε στην εμφάνιση παρόμοιων νέων όρων και τότε. Ενα παράδειγμα είναι η «κοσμική στασιμότητα», που αναφέρεται στη μακροπρόθεσμη οικονομική δυσπραγία.
Η λέξη κοσμική (secular στα αγγλικά) προέρχεται από τη λατινική saeculum, που σημαίνει μια γενιά ή έναν αιώνα. Η λέξη στασιμότητα υποδηλώνει έναν βάλτο, ένα τέλμα όπου αναπτύσσονται μεγάλοι κίνδυνοι. Στα τέλη της δεκαετίας του 1930 ο κόσμος ανησυχούσε επίσης για τη δυσαρέσκεια στην Ευρώπη, η οποία είχε ήδη τροφοδοτήσει την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ και του Μπενίτο Μουσολίνι.
Ο άλλος όρος που εμφανίστηκε ξαφνικά γύρω στο 1937 ήταν ο «υποκαταναλωτισμός» - η θεωρία ότι φοβισμένοι άνθρωποι θέλουν να κάνουν μεγάλες οικονομίες εν όψει των δύσκολων καιρών που έρχονται.
Επιπλέον, το ποσό της εξοικονόμησης υπερβαίνει τις διαθέσιμες επενδυτικές ευκαιρίες. Ως αποτέλεσμα, η οικονομία επιβραδύνεται και άλλο, επειδή δεν ξεκινούν νέες επιχειρήσεις, δεν κατασκευάζονται ούτε πωλούνται νέα ακίνητα και ούτω καθεξής.
Η «κοσμική στασιμότητα» και ο «υποκαταναλωτισμός» είναι όροι που προδίδουν μια υποκείμενη απαισιοδοξία, η οποία, με την αποθάρρυνση των δαπανών, ενισχύει όχι μόνο μια αδύναμη οικονομία, αλλά επίσης δημιουργεί θυμό, μισαλλοδοξία και μια δυναμική για βία.
Κυρώσεις στη Ρωσία ίσον ύφεση στην Ευρώπη
Στο magnum opus του «Οι ηθικές συνέπειες της οικονομικής ανάπτυξης» ο Μπέντζαμιν Μ. Φρίντμαν έδωσε πολλά παραδείγματα όπου η μείωση της οικονομικής ανάπτυξης οδηγεί - με μεταβλητές και μερικές φορές μεγάλες καθυστερήσεις - στη μισαλλοδοξία, στον επιθετικό εθνικισμό και στον πόλεμο. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «η αξία της ανόδου του βιοτικού επιπέδου δεν έγκειται μόνο στις συγκεκριμένες βελτιώσεις που φέρνει στη ζωή των ατόμων, αλλά στο πώς διαμορφώνει τον κοινωνικό, πολιτικό και εν τέλει τον ηθικό χαρακτήρα ενός λαού».
Το μειονέκτημα των διεθνών κυρώσεων κατά της Ρωσίας για τη στάση της στην Ανατολική Ουκρανία είναι ότι μπορεί να παράγει μια ύφεση σε όλη την Ευρώπη - και πέρα από αυτήν. Αυτό θα δημιουργήσει δυστυχισμένους Ρώσους, δυστυχισμένους Ουκρανούς και δυστυχισμένους Ευρωπαίους. Και θα μειώσει την εμπιστοσύνη και την υποστήριξή τους για τους ειρηνικούς δημοκρατικούς θεσμούς.
*Ο Ρόμπερτ Τζ. Σίλερ τιμήθηκε με το Νομπέλ Οικονομίας το 2013 και είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Γέιλ στις ΗΠΑ.
ΠΗΓΗ
*www.tovima.gr
Η οικονομική κρίση, η στασιμότητα, η διάψευση των προσδοκιών
Η ύφεση που ακολούθησε το Κραχ του 1929 επιδεινώθηκε εντυπωσιακά οκτώ χρόνια αργότερα και η ανάκαμψη ήρθε με την τεράστια οικονομική ώθηση που έδωσε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, μια σύγκρουση που κόστισε πάνω από 60 εκατομμύρια ζωές. Και όταν επιτέλους ήρθε η ανάκαμψη, ολόκληρες περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας είχαν γίνει ερείπια.
Η σημερινή παγκόσμια κατάσταση δεν είναι τόσο τρομερή, αλλά υπάρχουν κάποιες ομοιότητες, ιδιαίτερα με το 1937. Τώρα, όπως και τότε, οι άνθρωποι έχουν απογοητευθεί επί μεγάλο χρονικό διάστημα και πολλοί είναι απελπισμένοι. Είναι όλο και πιο φοβισμένοι για το μακροπρόθεσμο οικονομικό μέλλον τους. Και οι φόβοι αυτοί μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες.
Για παράδειγμα, ο αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης του 2008 στις οικονομίες της Ρωσίας και της Ουκρανίας μπορεί τελικά να συνέβαλε στον πρόσφατο πόλεμο εκεί. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και οι δύο χώρες γνώρισαν θεαματική ανάπτυξη το διάστημα 2002-2007: μέσα σε αυτά τα χρόνια το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 52% στην Ουκρανία και κατά 46% στη Ρωσία.
Αυτά ανήκουν στο παρελθόν: η πραγματική αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν μόλις 0,2% τον τελευταίο χρόνο στην Ουκρανία και μόνο 1,3% στη Ρωσία. Η κοινωνική δυσαρέσκεια που ανακύπτει από τέτοια απογοήτευση μπορεί να μας βοηθήσει να εξηγήσουμε την οργή των ουκρανών αυτονομιστών, τη δυσαρέσκεια των Ρώσων, αλλά και την απόφαση του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να προσαρτήσει την Κριμαία και να υποστηρίξει τους αυτονομιστές.
Το «νέο φυσιολογικό» και το ψαλίδισμα των ελπίδων
Υπάρχει μια ονομασία για την απελπισία και τη δυσαρέσκεια που παρατηρούμε - όχι μόνο στη Ρωσία και στην Ουκρανία - από τότε που ξέσπασε η διεθνής οικονομική κρίση. Είναι το «νέο φυσιολογικό» - και αναφέρεται στις μακροπρόθεσμα μειωμένες προοπτικές για οικονομική ανάπτυξη.
Η απελπισία μετά το 1937 οδήγησε στην εμφάνιση παρόμοιων νέων όρων και τότε. Ενα παράδειγμα είναι η «κοσμική στασιμότητα», που αναφέρεται στη μακροπρόθεσμη οικονομική δυσπραγία.
Η λέξη κοσμική (secular στα αγγλικά) προέρχεται από τη λατινική saeculum, που σημαίνει μια γενιά ή έναν αιώνα. Η λέξη στασιμότητα υποδηλώνει έναν βάλτο, ένα τέλμα όπου αναπτύσσονται μεγάλοι κίνδυνοι. Στα τέλη της δεκαετίας του 1930 ο κόσμος ανησυχούσε επίσης για τη δυσαρέσκεια στην Ευρώπη, η οποία είχε ήδη τροφοδοτήσει την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ και του Μπενίτο Μουσολίνι.
Ο άλλος όρος που εμφανίστηκε ξαφνικά γύρω στο 1937 ήταν ο «υποκαταναλωτισμός» - η θεωρία ότι φοβισμένοι άνθρωποι θέλουν να κάνουν μεγάλες οικονομίες εν όψει των δύσκολων καιρών που έρχονται.
Επιπλέον, το ποσό της εξοικονόμησης υπερβαίνει τις διαθέσιμες επενδυτικές ευκαιρίες. Ως αποτέλεσμα, η οικονομία επιβραδύνεται και άλλο, επειδή δεν ξεκινούν νέες επιχειρήσεις, δεν κατασκευάζονται ούτε πωλούνται νέα ακίνητα και ούτω καθεξής.
Η «κοσμική στασιμότητα» και ο «υποκαταναλωτισμός» είναι όροι που προδίδουν μια υποκείμενη απαισιοδοξία, η οποία, με την αποθάρρυνση των δαπανών, ενισχύει όχι μόνο μια αδύναμη οικονομία, αλλά επίσης δημιουργεί θυμό, μισαλλοδοξία και μια δυναμική για βία.
Κυρώσεις στη Ρωσία ίσον ύφεση στην Ευρώπη
Στο magnum opus του «Οι ηθικές συνέπειες της οικονομικής ανάπτυξης» ο Μπέντζαμιν Μ. Φρίντμαν έδωσε πολλά παραδείγματα όπου η μείωση της οικονομικής ανάπτυξης οδηγεί - με μεταβλητές και μερικές φορές μεγάλες καθυστερήσεις - στη μισαλλοδοξία, στον επιθετικό εθνικισμό και στον πόλεμο. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «η αξία της ανόδου του βιοτικού επιπέδου δεν έγκειται μόνο στις συγκεκριμένες βελτιώσεις που φέρνει στη ζωή των ατόμων, αλλά στο πώς διαμορφώνει τον κοινωνικό, πολιτικό και εν τέλει τον ηθικό χαρακτήρα ενός λαού».
Το μειονέκτημα των διεθνών κυρώσεων κατά της Ρωσίας για τη στάση της στην Ανατολική Ουκρανία είναι ότι μπορεί να παράγει μια ύφεση σε όλη την Ευρώπη - και πέρα από αυτήν. Αυτό θα δημιουργήσει δυστυχισμένους Ρώσους, δυστυχισμένους Ουκρανούς και δυστυχισμένους Ευρωπαίους. Και θα μειώσει την εμπιστοσύνη και την υποστήριξή τους για τους ειρηνικούς δημοκρατικούς θεσμούς.
*Ο Ρόμπερτ Τζ. Σίλερ τιμήθηκε με το Νομπέλ Οικονομίας το 2013 και είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Γέιλ στις ΗΠΑ.
ΠΗΓΗ
*www.tovima.gr
ΜΗΔΕΙΑ- Συντονιστής
- Χώρα :
Φύλλο :
Τόπος : Θεσσαλονίκη
Ηλικία : 49
Δημοσιεύσεις : 2153
Έλαβες ευχαριστώ : 64
Browser :
Παρόμοια θέματα
» Wiko WAX: Το πρώτο smartphone στην Ευρώπη με επεξεργαστή Nvidia Tegra 4i [MWC 2014]
» Aπόφαση που θυμίζει Χούντα
» ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ - ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙΝΗ
» Ο ήλιος, τα καυτά φιλιά στο κύμα, εκείνη κι εγώ (ένα ποιητικό, τρυφερό αφιέρωμα στην αγάπη, στον έρωτα και στη ζωή)
» Ερωτικά παιχνίδια με τραγική κατάληξη – Εκαναν σεξ στις γραμμές τρένου, εκείνη σκοτώθηκε, εκείνος ακρωτηριάστηκε
» Aπόφαση που θυμίζει Χούντα
» ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ - ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙΝΗ
» Ο ήλιος, τα καυτά φιλιά στο κύμα, εκείνη κι εγώ (ένα ποιητικό, τρυφερό αφιέρωμα στην αγάπη, στον έρωτα και στη ζωή)
» Ερωτικά παιχνίδια με τραγική κατάληξη – Εκαναν σεξ στις γραμμές τρένου, εκείνη σκοτώθηκε, εκείνος ακρωτηριάστηκε
Σελίδα 1 από 1
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης
|
|
Τετ 2 Αυγ - 11:19 από briskyten
» Ο ΤΡΕΛΛΟΣ ΤΩΝ FM παντρεύεται !
Τετ 3 Μάης - 9:11 από vidhayakji79
» Το FIFA World έρχεται στο PC
Πεμ 27 Απρ - 12:42 από sneakyforetell
» Τα UK charts της εβδομάδας
Τετ 26 Απρ - 5:33 από sneakyforetell
» Trailer για το νέο Need for Speed
Τετ 26 Απρ - 5:31 από sneakyforetell
» Εκλογές 2023 : Πόσες ημέρες άδειας δικαιούνται οι εργαζόμενοι
Δευ 24 Απρ - 17:20 από georgeharrison
» Συνελήφθη γυναίκα σε χωριό του Αγρινίου – Φέρεται να απείλησε νεαρό με κυνηγετικό όπλο
Δευ 24 Απρ - 15:44 από georgeharrison
» J2US: Ο Πασχάλης Τερζής έκανε την μεγάλη έκπληξη – «Έσπασαν» Εύη Δρούτσα και Δέσποινα Βανδή
Δευ 24 Απρ - 15:42 από georgeharrison
» Λευκές ελιές: Μια σπάνια ποικιλία ελιάς με καταγωγή από τα αρχαία χρόνια
Δευ 24 Απρ - 15:41 από georgeharrison
» Ο άγνωστος ιαματικός πλούτος της Ελλάδας.Οι 90 Ιαματικές Πηγές,9 στην Αιτωλοακαρνανία
Δευ 24 Απρ - 15:33 από georgeharrison
» Λαμία: Έκκληση για αίμα 0 ρέζους αρνητικό
Τετ 22 Φεβ - 10:47 από chotabhai807
» Βραβεύθηκαν Λουξ και Καλλιμάνης από την Ελληνική Ακαδημία Μάρκετινγκ
Παρ 16 Δεκ - 15:00 από faxedasto
» Συλλέγουν πλαστικά καπάκια για παιδιά με αναπηρία
Δευ 13 Ιουν - 14:33 από langasur
» Μπήκε σε κομμωτήριο και προσπάθησε να δολοφονήσει τον ιδιοκτήτη
Τετ 23 Μαρ - 13:26 από stuffkharb
» Άρτα: Έκκληση για να ξανασταθεί 21χρονος στα πόδια του
Δευ 11 Οκτ - 16:04 από manikkmanikk62
» ooVoo - chat and voip
Παρ 9 Οκτ - 22:37 από roundcubethirteen
» Για σένα τραγουδώ --- Γιάννης Πουλόπουλος. HD.
Κυρ 4 Δεκ - 15:54 από manolissp
» Eνα ταξίδι --- RONI IRON Feat. Charitini (Tripes Tribute). HD.
Κυρ 6 Νοε - 20:08 από manolissp
» Grrek Filiko Forum
Κυρ 30 Οκτ - 19:31 από akritas
» Moby - Porcelain (Official Video)
Κυρ 23 Οκτ - 21:04 από manolissp
» Moby 'Why Does My Heart Feel So Bad?' - Official video
Κυρ 23 Οκτ - 21:01 από manolissp
» ♛♛♛ Imany – Don't be so shy (Filatov & Karas Remix) ♛♛♛
Κυρ 23 Οκτ - 20:57 από manolissp
» ~Αχ βρε ζωή~ Νίκος Οικονομίδης ♬♪
Παρ 21 Οκτ - 20:01 από manolissp
» The Olympians - Istoria (Ιστορία)
Παρ 21 Οκτ - 17:26 από manolissp
» olympians --o tropos
Παρ 21 Οκτ - 17:20 από manolissp
» Ελένη Δήμου ~ Δεν με νοιάζει
Παρ 21 Οκτ - 17:17 από manolissp
» Μια γυναίκα μόνο ξέρει - Καίτη Γκρέυ
Παρ 21 Οκτ - 17:10 από manolissp
» ΟΤΙ ΑΓΑΠΩ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟ ΣΟΥ ΓΛΥΚΕΡΙΑ-HD
Παρ 21 Οκτ - 17:06 από manolissp
» ΓΙΑ ΠΟΥ ΤΟ'ΒΑΛΕΣ ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ- ΟΡΦΕΑΣ ΠΕΡΙΔΗΣ
Παρ 21 Οκτ - 16:58 από manolissp
» Ζαφείρης Μελάς - Γαμώ την Καλοσύνη μου (Νew 2011)
Παρ 21 Οκτ - 16:54 από manolissp